Εἰκονογράφηση Ἀγγέλων

Στὴν ἁγιογραφία, παρερμηνεία εἶναι καὶ οἱ “ἀκοὲς” τῶν Ἀγγέλων. Οἱ Ἀγγελοι εἰκονίζονται μὲ πλούσια κόμη δεμένη μὲ ταινία τῆς ὁποίας τὰ ἄκρα ἀνεμίζουν. Κάποιοι ἁπλοϊκοὶ καλλιτέχνες ἐξέλαβαν αὐτὰ τὰ ἄκρα ὡς μικρὲς σάλπιγγες, σύμβολα τῶν ὀργάνων μὲ τὰ ὁποῖα ἀκοῦν ὁ,τι γίνεται στὸν κόσμο οἱ Ἄγγελοι. Μὲ τὸν καιρό, αὐτὴ ἡ ἐσφαλμένη ἀντίληψη καθιερώθηκε καὶ οἱ ἄκρες τῆς ταινίας εἰκονίζονται σἂν μικρὲς χοάνες καὶ λέγονται “ἀκοές”.

Παραμένομε στὴν ἀπεικόνιση τῶν Ἀγγέλων καὶ στὴν ἐνδυμασία τους. Σὲ ὁρισμένες ἁγιογραφίες ἀπὸ τὸν 12ο αἰ. καὶ μετά, φέρουν σάκκο μὲ παρυφή, ζώνη, λῶρο διασταυρούμενο στὸ στῆθος καὶ ταινία κατακόρυφη ἀπὸ τὸν λαιμὸ ὡς τὴν παρυφή, στοιχεῖα διακοσμημένα ὅλα μὲ πολύτιμους λίθους. Στὶς περιγραφὲς ἡ στολὴ αὐτὴ ἀναφέρεται κάποτε ὡς ἱερατική. Ὅμως, παρατηρῶντας τὶς ἱστορικὲς πηγές, διαπιστώνομε πὼς πρόκειται γιὰ τὴν ἐπίσημη βυζαντινὴ αὐτοκρατορικὴ στολὴ τοῦ 12ου αἰῶνος καὶ ἑξῆς.

Ἀρίθμηση

Ἕνα συνειθισμένο λάθος εἶναι ἡ σήμανση τοῦ ἀριθμοῦ “6”, κατὰ τὴν ἑλληνικὴ ἀρίθμηση. Τὸ σύμβολό του εἶναι τὸ ἕκτο γράμμα στὸ πρώιμο ἀρχαιοελληνικὸ ἀλφάβητο, τὸ “δίγαμμα” (=δύο γάμμα, παρίσταται “F”). Οἱ μετέπειτα (βυζαντινοί), ἀγνοῶντας το, τὸ θεώρησαν σύμπλεγμα τοῦ “σ” μὲ τὸ “τ”, ποὺ τὸ παριστοῦσαν περίπου “ϛ”. Ἔτσι, φτάσαμε νὰ πιστεύωμε πὼς “6=στ΄ ” . Τοῦτο, ἐκτὸς ἀπὸ ἀνακριβές, εἶναι καὶ παράλογο, δηλαδὴ νὰ γίνεται τέτοιο ἅλμα στὸ ἀλφάβητο καὶ συμπλοκὴ χαρακτήρων γιὰ τὴν παράσταση ἑνὸς ἀριθμοῦ, ὅταν γιὰ ὅλους τοὺς ἄλλους ἡ ἀλφαβητικὴ ἀκολουθία παραμένει ὡς ἔχει.